نام کابل	سرعت بر واحد مگا بیت بر ثانیه	مسافت	مورد استفاده در شبکه های:
Cat1	1		سیستم تلفن های قدیمی-مودم-ISDN
Cat2	4Mbps	100 متر	Token Ring
Cat3	10Mbps	100متر	10Base-T
Cat4	16Mbps	200 متر	TokenRing
Cat5	100Mbps	100متر	اترنت (10Mbps) اترنت سریع(100Mbps) (TokenRing(16Mbps
Cat5e	100Mbps & 1000Mbps	100متر	شبکه های Gigabit Ethernet
Cat6	1000Mbps	بیشتر از 100متر	شبکه های Gigabit Ethernet
Cat7	1000Mbps	بیشتر از 100 متر	شبکه های Gigabit Ethernet ومحلی
Cat 8	1000Mbps	بالای 100 متر	شبکه های Gigabit Ethernet و محلی

 

 

کابل های شبکه (network cables) به 2 دسته تقسیم می شوند :

1)     Cooper یا مسی

2)     Fiber Optic یا فیبر نوری

ü     حال کابل های مسی(Cooper Cable) خود به دو دسته تقسیم می شوند:

1)     کابل های کواکسیال (Ccoaxial Cable)

2)     کابل های زوجی (Twisted Pair Cable)

ü     و کابل فیبرنوری(Cable  (Fiber Optic نیز به دو دسته تقسیم می شود:

1)     فیبر نوری تک حالته (Fiber Optic Single mode)

2)     فیبر نوری دو حالته (Fiber Optic Multi Mode)

که به اختصار در مورد هرکدام توضیح داده می شود.

Coaxial Cable

کابل کواکسیال یا کابل هم محور کابلی است که رسانای داخلی دارد .کابل کواکسیال دارای یک سیم مسی که هسته ی آن می باشد و جریان را انتقال می دهد تشکیل شده است و توسط یک عایق پوشیده شده است. کابل کواکسیال با داشتن پهنای باند تا حداکثر 300 مگاهرتز (که با این پهنای باند مناسب برای انتقال تصویر نیز می باشد) و امکان ارسال و دریافت اطلاعات با سرعت بالا و با داشتن دوام و پایداری کابل مناسبی برای استفاده در فواصل دور به شمار می آید. (ادامه مطلب در مورد کابل کواکسیال)

 

TWISTED Pair Cable

به کابل هایی که به جای یک زوج سیم از چندین زوج سیم به هم تابیده استفاده شود TwistedPair  یا به اصطلاح کابل های زوج های به هم تابیده (TWISTED Pair (Cable می گویند

این زوج سیم های به هم تابیده شده (Cable TWISTED Pair (در یک پوشش تشکیل یک کابل را می دهند. وقتی سیگنالی از دستگاه یا کابل مجاور ارسال می شود ممکن است دارای نویز باشد که به هم تابیده شدن این سیم ها باعث می شود این کابل ها نویز این دستگاه ها را انتقال ندهد و از بین ببرد.

عیب این نوع کابل ها در این است که اگر در این کابل از تقویت کننده در شبکه استفاده نشود فرکانس ضعیف خواهد شد و برای مسافت های طولانی کابل های مناسبی نیستند.

تعداد زوج سیم ها در کابل ها متفاوت است که به تفکیک با آن ها آشنا می شویم.

دو نوع کابل زوج سیمی به هم تابیده داریم:

ü     زوج سیم به هم تابیده شده بدون پوشش (UTP)

ü     زوج سیم به هم تابیده شده با پوشش (STP)

 

UTP Cable

اولین دسته ای از کابل های زوج سیم کابل های بدون محافظ (شیلد) می باشد که این کابل ها به کابل UTP معروف هستند این کابل ها ، کابل هایی ساده با نصب آسان می باشند که دیگر مشخصه های این کابل می توان به  انعطاف پذیری و وزن کم و همچنین سرعت بالا (Base10) و تقریبا ارزان قیمت نیز اشاره کرد . ازاین کابل ها معمولا در شبکه های lan (شبکه های کوچک) استفاده می گردد.

این کابل ها با توجه به اندازه سرعت انتقال آن ها دسته بندی می شود به هرکدام از دسته بندی ها category می گویند که به اختصار cat از آن ها یاد می شود.حال به تفکیک آن ها را نام برده و در موردشان توضیح می دهیم.

 Cat1 : تنها کابل زوج سیمی که دارای 2 زوج یا 4 رشته سیم می باشد .این کابل در شبکه های کامپیوتری به دلیل اینکه نمی تواند همه سیگنال را انتقال دهد استفاده نمی گردد. سرعت کابل CAT1 ، 1 مگابیت برثانیه می باشد وکاربرد آن برای سیستم های قدیمی تلفن ، مودم ، ISDN است.

                 

CAT2 :

دومین دسته از زوج سیم ها cable cat2 می باشد که سرعت آن حداکثر تا 4 مگابیت در ثانیه است و برای شبکه های TOKEN RING  مورد استفاده قرار می گیرد.

 

  

CAT3 :

سرعت کابل Category3 حداکثر 10 مگابیت در ثانیه است و حداکثر تا مسافت 100 متر می توان از این کابل استفاده کرد. کاربرد این کابل در شبکه های 10Base-T می باشد.

 

 

CAT4 :

سرعت کابل Category4 حداکثر 16 مگابیت در ثانیه است و حداکثر تا مسافت 200 متر می توان از این کابل استفاده کرد. کاربرد این کابل در شبکه های TOKEN RING  می باشد.

 

CAT5 :

سرعت کابل Category5 تا 1000 مگابیت در ثانیه است. می توان از کابل cat5 در شبکه های اترنت با سرعت 10 مگابیت و شبکه های اترنت سریع با سرعت 1000 مگابیت برثانیه و شبکه های TOKEN RING  استفاده کرد.

 

CAT5e :

کابل Category 5e به دلیل اینکه می تواند هم سرعت 100 و هم سرعت 1000 را پشتیبانی می کند پرکاربردترین کابل به شمار می آید. این کابل دارای سرعت حداکثر تا 1000 مگابیت در ثانیه می باشد و در شبکه های گیگا اترنت مورد استفاده قرار می گیرد.

 

CAT6 :

کابل Category6 مشابه کابل cat5 می باشد با این تفاوت که کابل cat6 قطر بیشتری نسبت به کابل cat5  دارد بنابراین افت ولتاژ کمتری دارد و برای مسافت های طولانی بهتر است. سرعت این کابل حداکثر تا 1000 مگابیت در ثانیه را پشتیبانی می کند.در این کابل بین 4 زوج سیم یک جداکننده فیزیکی وجود دارد که باعث کاهش نویز می شود.

 

CAT7 :

درکابل Category7 جنس هسته مس خالص تر شده است.سرعت انتقال در کابل cat6 1000 مگابیت در ثانیه می باشد و در شبکه های گیگا اترنت و محلی مورد استفاده قرار می گیرد.

 

نکته: کابل CAT6  و cat7 به دلیل قطرزیاد ، نویز بیشتری دارد و برد آن بیش از 100 متر می باشد و برای استفاده و نصب نیاز به کانکتورهای خاصی دارد بنابراین کمترین استفاده را از این کابل ها در شبکه داریم.

 

CAT8 :

کابل CAT8 دارای سرعت انتقال تقریبی حداکثر 1000 مگابیت در ثانیه تا 1 گیگابیت در ثانیه می باشد.

 

 

STP

حال به دسته دوم از کابلهای زوج سیم ، کابل های با فیلد و پوشش که به STP معروف می باشند، می پردازیم.

کابل های STP در مقابل نویز مقاومت بیشتری دارد و می توان از این کابل در مناطقی که میزان فاصله کم است ولی نیاز به سرعت بالا دارد استفاده می گردد.

در کابلهای STP دور سیم ها یک شیلد فلزی وجود دارد که این شیلد از ورود نویز جلوگیری می کند.استفاده از این کابل هزینه بیشتری دارد ولی مقاومت در برابر نویز آن بیشتر از UTP می باشد بنابراین قابل اعتمادتر نیز هستند.

 

بعد از دو نسل UTP و STP نسل سوم سیم های زوجی تابیده شده (FTP(Foild Twisted Pair نیز طراحی شد که این کابل نوع پیشرفته UTP می باشد با تفاوت اینکه سرتاسر این کابل با یک مغزی فلزی مانند زرورق پوشانده شده است.

و نسل چهارم کابلهایی که طراحی شد کابل های (SFTP (Foild Shield Twisted Pairهستند که برای شبکه های LAN  و برای متراژهای بالای 100 متراستفاده می گردد.

 sftp cable دارای سوکت های خاصی خود می باشند که باید در یک ارتباط صحیح از سوکت خودشان استفاده شود.

در استفاده از نوع کابل sftp بعد از اتصال به تجهیزات مانند رادیو و .. ، این تجهیزات خود باید به ارت استاندارد وصل شده باشند.کابلهای sftp کابل هایی نویز گیر هستند اگر به ارت استاندارد وصل نشوند خود باعث ایجاد نویز می کند.
-- ارت به معنای زمین است. و در این مبحث به اتصال مستقیم به زمین ارت می گوییم.با استفاده از چاه ارت ما هر جریان الکتریکی را که وارد سیستم می شود را به طور کامل به زمین انتقال می دهیم و از ورود نویز جلوگیری می کند.ارتینگ شامل چاه ارت، سیم متصل به ارت می باشد.

 

قابل ذکر است که در مواقعی که پروژه ها مهم می باشد مانند ارگان ها یا موسسات ، اکثریت برای آن پروژه از کابل SFTP استفاده می کنند که جز بهترین کابل ها می باشد و قیمت آن نیز گران نیز می باشد ولی نکته قابل تامل آنست که اگر تجهیزات به ارت متصل نباشند و یا سیستم ارتینگ آن استاندارد نباشد این نوع کابل بدترین انتخاب ممکنه خواهد بود زیرا دارای نویز بسیاری خواهد بود و یا اصلا اتصال برقرار نخواهد شد.

 

 فیبر نوری یا Fiber Optic

فیبرنوری رشته هایی بلند و نازک هستند ازجنس شبیه شیشه ، که ضخامت آن ها در حدود  تار موی انسان است.از آن ها برای انتقال سیگنال در فواصل زیاد استفاده می شود.

کابل های دیگر شبکه به دلیل رسانا بودن آتش سوزی زیاد ایجاد می کنند ولی فیبر نوری به دلیل نارسانا بودن آتش سوزی ایجاد نمی کنند و همچنین نسبت به کابل های دیگر شبکه عمر زیادتری دارند.

فیبرنوری از یک هسته که قسمت مرکزی فیبر است و جنس آن از شیشه می باشد ساخته شده است.و روی آن یک لایه روکش شفاف وجود دارد که باعث می شودنور به داخل هسته منعکس شود و روی این لایه، یک روکش محافظ وجود دارد از جنس پلاستیک که فیبر نوری را از رطوبت و آسیب محافظت می کند.

 

 

حال اگرتعداد زیادی از این رشته فیبرهای نوری را کنار هم بگذاریم یک کابل فیبر نوری را تشکیل می دهد.

فیبر ها بسته به نوع ترافیکی که می خواهند از خود عبور دهند به دو دسته تک وجهی و دو وجهی تقسیم می شوند.

فیبرنوری تک وجهی یا Fiber optic Single Mode

فیبرنوری Single Mode دارای هسته کوچک هستند و می توانند نور لیزر مادون قرمز را با طول موج 1300 تا 1550 نانومتر درون خود انتقال دهند.

فیبر نوری دو وجهی یا Fiber Optic Multi Mode

فیبر نوری Multi Mode نسبت به فیبر نوری تک وجهی دارای هسته بزرگتری هستند و نور مادون قرمز را با طول موج 850 تا 1300 نانومتر درون خود هدایت می کند.